Het klinkt misschien gek, maar steeds vaker raadt een dierenarts aan dat je iets aan de gebitsverzorging van je kat zou moeten doen. Hadden ze het vroeger dan vaak over middeltjes over het eten en in het drinkwater omdat ze de bui al zagen hangen… Maar nu wordt toch dat echte tandenpoetsen bij je kat aangeraden. Yep met een tandenborstel dus.
Waarom zou je tandenpoetsen bij je kat
Net zoals bij ons worden katten geboren zonder tanden. Die komen pas later door en net zoals bij ons krijgen kittens eerst een melkgebit die ze als ze ongeveer 4 tot 7 maanden oud zijn, wisselen voor een volwassen gebit. Vaak merk je hier niets van behalve dat ze een beetje bijterig worden, iets wat je binnen de perken kan houden met een bijtspeeltje. Met een beetje geluk vind je ook een uitgevallen tand of kies van je kitten, maar meestal zijn ze niet te vinden en worden ze zelfs doorgeslikt bij het eten.
Hoe dan ook dit is wel het tijdstip om te gaan nadenken over gebitsverzorging en dan zelfs het tandenpoetsen bij je kat te overwegen. Want met dit gebit zal je kat zijn hele leven moeten doen. Afhankelijk van zijn genen in combinatie met het voer dat jij je kat geeft is je kat meer of minder vatbaar voor tandplak en de opbouw van tandsteen.
Tandenpoetsen bij je kat is de beste manier om dat kattenbekje schoon en gezond te houden. Het is de manier om te zorgen dat er geen tandplak ontstaat of zich vasthecht. Want als dat tandplak zich vasthecht dan vormt er tandsteen en dat is het begin van alle ellende.
Tandsteen laat zich niet meer zo maar wegpoetsen en zelf aan de slag gaan met een tandenschraper raad ik absoluut niet aan. Als je kat eenmaal tandsteen heeft dan helpt alleen een professionele gebitsreiniging nog. Die kosten voor een gebitsreiniging of gebitsbehandeling van je kat kunnen flink oplopen! Dus niet alleen je kat is gebaat bij een schoon en gezond gebit, maar jij ook.
Waarom zou je tandenpoetsen bij je kat
Tandplak vorming
Allereerst is er tandplak of plaque, dat is een slijmlaagje gemaakt van voedselresten en bacteriën die zich aan het gebit hecht. Dat slijmlaagje is zacht en je kan het vergelijken met het slijm wat in een waterbak zit die nodig moet worden verschoond. Zo voelt dat in de bek van je kat. Het is een vervelend slijmlaagje want het beschermd bacteriën zelfs tegen antibiotica!
In het begin zit het tandplak alleen op het zichtbare deel van de tand of kies. Maar als je het gebit van je kat niet schoonmaakt dan breidt de tandplak zich uit en kruipt richting de overgang van tand op tandvlees en zelfs in de kleine ruimte (pocket) tussen de tand en het tandvlees.
Tandsteen
Niet alleen breidt die slijmlaag zich uit, maar hij kan onder de invloed van de mineralen in het speeksel hard worden en dan krijg je tandsteen. Doe je hier niets aan dan heb je binnen twee weken al tandsteenvorming… zo snel kan het gaan.
En als er eenmaal tandsteen is dan gaat de ophoping nog sneller, omdat nieuwe plaquevorming op tandsteen een betere ondergrond heeft om zich vast te hechten. Bovendien kan er door de tandsteenophoping tandvleesontsteking ontstaan.
Tandvleesontsteking
Door de tandsteenophoping kan er tandvleesontsteking (gingivitis) ontstaan. Het tandvlees wordt rood in plaats van het zachte roze, kan opgezwollen zijn en het tandvlees kan bloeden als je het aanraakt.
Het is heel erg afhankelijk van de afweersysteem van je kat hoe dit verder ontwikkeld. Bij sommige katten gaat het over of blijft de toestand stabiel. Bij anderen wordt het een chronische ontsteking, een ontsteking die steeds verder gaat… en dan hebben we het over parodontitis.
Dan gaat het tandvlees zich terug trekken en komt de tandhals bloot te staan. Hierdoor kunnen de bacteriën nog verder in die pocket duiken en krijgen ze toegang tot de diepere weefsels in de kaak, waar ze kunnen zorgen voor botafbraak en dan hebben de kiezen geen houvast meer. Dit stadium is voor je kat heel erg pijnlijk en onomkeerbaar.
Feline Odontoclastic Resorptive Lesions
Een ander veel voorkomend probleem is FORL, dit is een aandoening waardoor de wortels van de tand of kies worden aangetast. Het proces begint vaak op de overgang van de kroon en de wortel. En daarom heette het vroeger tandhalslesies. Het veroorzaakt gaten in de tandhals doordat tandoplossende cellen (odontoclasten) het tandweefsel afbreken (resorptie). Het beperkt zich niet tot de tandhals, maar ook ook de wortels lossen langzaam op.
Deze aandoening is progressief, dus als de ziekte zich eenmaal heeft geopenbaard bij 1 tand of kies, dan zullen er na verloop van tijd steeds meer tanden en kiezen aangetast worden. De enige aanpak is om alle aangetaste elementen operatief te verwijderen.
Een gebitsreiniging voordat je gaat tandenpoetsen bij je kat
Als je kat al last heeft van tandsteen is het verstandig om eerst een gebitsreiniging bij de dierenarts te laten uitvoeren. Die vindt altijd plaats onder narcose, zodat je kat geen onnodige stress en pijn heeft.
Meestal wordt er uit voorzorg een antibacteriële gel over het gebit van je kat aangebracht. Daarna wordt het tandsteen grondig verwijderd zodat het kattengebit weer helemaal schoon is. Verdachte plekjes worden verder onderzocht door een röntgenfoto van het kattenbekje te maken. En natuurlijk worden pijnlijke, ontstoken of losse tanden of kiezen getrokken.
Als laatste wordt het gebit helemaal gepolijst om de tanden en kiezen extra glad te maken. Als er meer is gedaan aan het kattengebit dan reinigen dan krijg je vaak ook pijnstillers en/of antibiotica mee naar huis voor je kat. Gebitsreiniging is een mooie start om iets aan gebitsverzorging te doen, want als je niets doet dan ontstaat er na een paar dagen alweer tandplak en begint het probleem weer van voor af aan. Het is dus een tijdelijke oplossing.
Kijk jij wel eens in het bekje van je kat?
Download snel deze checklist en ontdek waar je op moet letten zodat het bekje van je kat niet stiekem pijn doet.
Dus tandenpoetsen om herhaling te voorkomen?
Je bent zeker niet alleen met dit probleem, want 70% van de katten heeft gebitsproblemen. Het nadeel is dat het gebit in connectie staat met het hart, de lever en nieren. Wanneer je kat een vies gebit heeft, kunnen bacteriën via de bloedbaan in deze organen terecht komen en daar ook voor problemen zorgen.
Tandenpoetsen bij je kat is dus niet alleen een kwestie van een schoon en gezond gebit, maar is essentieel voor de algehele gezondheid van je kat.
Welke producten gebruik je om te tandenpoetsen bij je kat?
Als je gaat tandenpoetsen bij je kat maakt je gebruik van speciale kattentandenpasta. Tandpasta voor mensen is meestal giftig voor katten door het gebruik van middelen waar je kat echt niet tegen kan.
Bovendien is onze tandpasta ook niet echt smakelijk voor je kat en je wilt het tandenpoetsen bij je kat natuurlijk wel zo makkelijk mogelijk maken. Dus hebben dierentandpasta’s een lekker smaakje in de vorm van kip of vlees…. Klinkt raar, maar het werkt wel.
Er wordt soms aangeraden om gebruik te maken van een babytandenborstel omdat die zachte haartjes heeft en lekker klein is. Maar liever maak je gebruik van speciale kattentandenborstels. Die liggen vaak beter in de hand en je kan er ook beter mee manouveren in het kattenbekje tijdens het poetsen.
Stappenplan: tandenpoetsen bij je kat
Als jij wil gaan tandenpoetsen bij je kat, dan pak je dat heel voorzichtig aan. Ga niet meteen zwaaien met een tandenborstel. Grote kans dat je kat de volgende keer meteen wegschiet als je al naar dat ding wijst. Onderstaande stappen zijn een handige manier om je kat aan dat tandenpoetsen te laten wennen.
Stap 1. Wennen aan dat getut
Voordat je ook maar denkt aan een tandenborstel en tandpasta begin je eerst met je kat te laten wennen dat je aan zijn bekje zit. Tijdens een kroelsessie kan je voorzichtig de wangen van je kat masseren. Door met je vingers over zijn wangen te gaan op de hoogte van het gebit van je kat ben je al een heel klein beetje aan het tandenpoetsen.
Door de massage wrijf je met de binnenkant van zijn wang een beetje over de buitenkant van zijn tanden en kiezen. Hierdoor wordt de speekselklier gestimuleerd en dit speeksel heeft een reinigende werking op het gebit.
Stap 2. Met je vingers in dat kattenbekje
Het is heel handig als je kat er al aan gewend is dat je regelmatig een gebitscontrole uitvoert. En dan bedoel ik dus met je vingers de lippen van je kat omhoog duwen of zijn wangen iets op trekken zodat je kan zien hoe dat gebit er uit ziet.
Een mooi vervolg hierop is dat je ook met je vinger over de tanden en kiezen van je kat gaat. Niets forceren, gewoon beginnen met een keer met je vingers over dat kattengebit glijden. Pas als dat lukt kan je ook een keer een poetsende beweging maken.
Stap 3. Met een tandenpoetsvinger aan de slag
Vaak vind je op het internet nog de raad om een gaasje om je vinger te winden en daarmee de opdracht uit stap 2 te herhalen. Maar dan maak je het onnodig moeilijk, je kan beter gebruik maken van een speciale poetsvinger. Die blijven veel beter om je vinger zitten dan een los gaasje.
Ook worden de vingerborstels aangeraden. Maar voor de meeste katten zijn die wat te groot. Een voordeel is natuurlijk wel, dat je kat minder snel in je vinger kan bijten met zo’n silicone vingerborstel. Dus stap 3 is met een hoesje over je vinger de tanden bij je kat poetsen.
Stap 4. Nu al tandpasta gebruiken?
Natuurlijk maakt het gebruik van tandpasta de gebitsverzorging makkelijker. De bestandsdelen in de tandpasta werken erg goed tegen tandplak, beter dan wanneer je alleen de poetsbewegingen maakt en borstelt over het gebit.
Een goede kwaliteit poetsvinger is vaak geïmpregneerd met antibacteriële middelen. Dus als het nog niet zo goed gaat met het poetsen, laat die tandpasta dan nog even voor wat het is. Eerst maar eens wennen aan dat poetsen en gebruik maken van de schurende werking van een poetsvinger.
Stap 5. Poetsen met een tandenborstel
De laatste stap is dat je gebruik gaat maken van een tandenborstel. Voor je kat gebruik je dan een klein tandenborsteltje dat niet al te hard is. Het liefst met een dunne steel zodat je makkelijk in dat bekje kan manoeuvreren. Concentreer je in eerste instantie op de buitenkant van het kattengebit, daar zit het meeste risico. De binnenkant blijft meestal redelijk schoon vanwege het speeksel en het bewegen van de tong.
Het kan zijn dat de manier waarop je de tandenborstel moet vasthouden en op het gebit van je kat moet zetten, niet helemaal lekker gaat bij jou, dat je net niet het tandenpoetsen bij je kat onder de knie krijgt. In dat geval kan je ook gebruik maken van een tandenborstel met een dubbele kop.
Deze tandenborstel schuif je over de kiezen van je kat, waarmee je tijdens het tandenpoetsen bij je kat, meteen de buiten- en de binnenkant van het gebit aanpakt. Ook de manier waarop je deze borstel moet vasthouden om te kunnen tandenpoetsen, kan voor jou het ei van Columbus zijn, waardoor het tandenpoetsen bij je kat alleen maar makkelijker wordt.
Stap 6. Tandpasta toevoegen als alles goed gaat
Als je helemaal comfortabel bent met het tandenpoetsen bij je kat, kan je toch wat tandpasta gaan gebruiken (als je dat nog niet had ingevoerd). Zoals eerder gezegd maak dan wel gebruik van speciale tandpasta die geschikt is voor katten en test welke tandpasta jouw kat oké vindt. Ze hebben allemaal net even een ander smaakje en een andere structuur.
Tip: Beloon ieder stapje in de goede richting
Tijdens de training beloon je je kat voor ieder stapje hoe klein ook in de goed richting. Het handigst is het wanneer je dan ook gebruik maakt van een soort tandenpoets snackje. Zo blijf je werken aan een gezond kattengebit.
Neem ruim de tijd om van het tandenpoetsen een gewoonte te maken, in de online tandenpoetstraining nemen we maar liefst 3 maanden de tijd om stapje voor stapje vooruit te komen. Lukt het jou niet om je kat aan tandenpoetsen te wennen, neem dan eens een kijkje bij deze tandenpoetstraining. Eerdere deelnemers beamen dat het te doen is, juist door de persoonlijke begeleiding, de duidelijke video’s, de kleine tips in de Q&A’s en niet onbelangrijk het samen doen in een groep.
